Cydweithredu trwy Fentro yn dod â manteision i’r ddwy ochr i berchennog fferm a newydd-ddyfodiad

Mae gwybodaeth a phrofiad ffermwr defaid sefydledig ac uchelgais ac egni newydd-ddyfodiad wedi cyfuno mewn partneriaeth ffermio menter ar y cyd newydd a hwyluswyd gan wasanaeth Mentro Cyswllt Ffermio.

 

Mae’r ffermwr ail genhedlaeth, Ian Rickman, wedi dod â Sean Jeffreys i mewn fel partner i’w helpu i ffermio Gurnos, fferm ucheldir 84-hectar ger Bethlehem, Llandeilo.

 

Mae Ian wedi byw a gweithio yn Fferm Gurnos ar hyd ei oes, ond mae cyfuno hyn â’i rôl fel dirprwy lywydd Undeb Amaethwyr Cymru dros y blynyddoedd diwethaf wedi cyflwyno heriau wrth redeg y fferm ar ei ben ei hun.

 

“Doeddwn i ddim yn rhoi’r sylw roedd ei angen ar y fferm ac roeddwn yn bryderus y byddwn yn dechrau dirwyn y busnes i ben, gan dorri’n ôl ar niferoedd stoc. Doeddwn i ddim eisiau i hynny ddigwydd.”

 

Yn awyddus i ddilyn ei ymrwymiadau oddi ar y fferm ond heb fod yn barod i ymddeol o ffermio eto, gofynnodd am gymorth gan fenter Mentro Cyswllt Ffermio.

 

Mae’r gwasanaeth paru hwn yn paru newydd-ddyfodiaid â thirfeddianwyr sy’n dymuno camu’n ôl o’r diwydiant ac yn cynnig cyllid ar gyfer cynllunio busnes a chyfarwyddyd cyfreithiol.

 

Caiff Cyswllt Ffermio, a gyflwynir gan Menter a Busnes a Lantra Cymru, ei ariannu gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig.

 

Roedd Ian eisiau rhoi cyfle i berson ifanc ffermio. “Roeddwn i’n ddigon ffodus i ffermio oherwydd roedd fy rhieni wedi prynu Gurnos yn y saithdegau, ond os nad ydych chi’n cael eich geni i mewn i fyd ffermio, mae’n ddiwydiant anodd i fynd i mewn iddo.

 

“Doeddwn i ddim eisiau rhentu’r fferm yn unig oherwydd roeddwn i’n dal eisiau cymryd rhan.”

 

Hysbysebwyd y cyfle gan Cyswllt Ffermio a denodd wyth ymgeisydd, gan gynnwys Sean Jeffreys, 25 oed.

 

Roedd Sean, a oedd yn byw yn Ffairfach gerllaw, wedi cael ei fagu yn Abertawe, ond roedd gan ei dad-cu a’i fam-gu dyddyn lle’r oeddent yn cadw defaid ac mae wedi bod â diddordeb mewn amaethyddiaeth erioed.

 

Daeth yn bartner yn Fferm Gurnos ym mis Medi 2022 ar ôl i gyllid gan wasanaeth Mentro Cyswllt Ffermio helpu i ymdopi â’r rhwystrau cyfreithiol. Mae’r bartneriaeth yn rhoi cyfran gyfartal o’r elw i Ian a Sean.

 

Mae Ian yn cyfaddef yr oedd Mentro yn rhan bwysig o’r broses. “Byddwn i ddim wedi gwybod ble i ddechrau heb y cymorth hwnnw.”

 

Roedd yn darparu mynediad at gyngor cyfreithiol gan gyfreithiwr amaethyddol a chyfraith wledig arbenigol, Dr Nerys Llewelyn Jones, o Agri Advisor.

 

“Roedden ni’n gallu dweud wrthi beth oedden ni’n ei ragweld a beth roedd y ddau ohonom eisiau ei gael ohono, yn bendant roedd angen y cyngor proffesiynol hwnnw arnom,” meddai Ian.

 

Cawsant eu cefnogi hefyd gan ymgynghorydd busnes i’w helpu i gynllunio ffordd ymlaen.

 

Mae’r pâr eisoes wedi cynyddu nifer y mamogiaid gyda 100, gyda 500 o ddefaid Mynydd Cymreig Llanymddyfri i fod i wyna ym mis Mawrth, ac mae yna hefyd 200 o ŵyn benyw.

 

Yr uchelgais yw cael mwy fyth o ddefaid, “llawer ohonyn nhw!” meddai Sean. “Rydyn ni eisiau tyfu’r busnes,” meddai.

 

Mae ei swydd oddi ar y fferm fel cynrychiolydd gwerthu ar gyfer cwmni cyflenwi amaethyddol wedi caniatáu iddo fuddsoddi yn y bartneriaeth ffermio newydd.

 

“Rydyn ni wedi gwario llawer o arian yn prynu mamogiaid, hyd yn oed os oes gennych chi’r tir, mae’n rhaid i chi stocio’r lle,” meddai Sean.

 

Mae wrth ei fodd ei fod wedi cael y cyfle i ffermio, mae’n gam ar yr ysgol ffermio, “cyfle i ddatblygu”, meddai.

 

“Pe bai’r fferm wedi dod ar gael i’w rhentu, fyddwn i byth wedi gallu ei rhentu, ei stocio a phrynu’r holl offer a pheiriannau angenrheidiol, ni fyddai byth wedi digwydd.”

 

Dywed Sean ei fod yn galonogol cael Ian yn parhau i ymwneud â’r busnes. “Mae fel cael mentor ac un sydd â meddwl agored ac yn ddigon parod i adael i mi roi fy stamp fy hun ar y busnes.”

 

Mae hefyd wedi defnyddio Gwasanaeth Cynghori Cyswllt Ffermio i gael cyngor technegol ar dda byw.

 

Mae Ian yn falch ei fod wedi gallu dod â newydd-ddyfodiad i mewn i fyd amaethyddiaeth.

 

“Os na chawn ni bobl ifanc yn ymwneud â ffermio, bydd y diwydiant yn sefyll yn yr unfan,” meddai.

 

“Pan es i drwy broses Cyswllt Ffermio, sylweddolais fod yna lawer o bobl ifanc a oedd wir eisiau ffermio ond mae cyn lleied o gyfleoedd iddynt wneud hynny oni bai eu bod yn cael eu geni i mewn iddo.

 

“Pe bawn i wedi cynnig y lle hwn allan i’w rentu, mae’n debygol y byddai wedi mynd i fusnes sefydledig, nid i newydd-ddyfodiad, ond mae menter ar y cyd yn caniatáu i rywun heb lawer o gyfalaf gymryd rhan.”

 

Er bod sefyllfa pob ffermwr yn wahanol, mae Ian yn credu bod y rhaglen Mentro yn bendant yn un i’w hystyried.

 

“Roeddwn i’n teimlo nad oedd gen i ddim byd i’w golli, trwy drochi fy nhraed yn y dŵr i weld pwy oedd allan yna.”

 

Mae Ian a Sean eisoes wedi pasio un o’r profion mwyaf o’u perthynas broffesiynol – y penderfyniadau sy’n ymwneud â phrynu defaid. “Os gallwn gytuno ar hynny, gallwn gytuno ar unrhyw beth!” meddai Ian.

 


Discover more from Carmarthenshire News Online

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

You cannot copy any content of this page